IVD-Jaarverslag 2020: onderzoeken en samenwerken
De Inspectie Veiligheid Defensie draait inmiddels op volle toeren. Haar onderzoeken leveren de inspectie steeds meer inzichten en waarnemingen op. Op weg naar een meeromvattend en meerjarig beeld over de veiligheid bij Defensie deelt de IVD in haar tweede jaarverslag haar waarnemingen. Allereerst constateert de inspectie in enige onderzoeken dat cruciale informatie op het gebied van veiligheid niet centraal toegankelijk was voor de betrokken functionarissen op uiteenlopende plaatsen in de organisatie. Voorts constateert zij dat door opleidingsachterstanden en gebrekkige trainingsmogelijkheden de deskundigheid op de werkplek op diverse terreinen onder druk staat. Het is de vraag of het hogere niveau dit steeds voldoende onderkent.
Het verkrijgen van inzichten sluit aan bij het doel van de inspectie. Zij wil via haar onderzoeken het veiligheidsbewustzijn en het lerend vermogen van Defensie stimuleren. De defensieorganisatie heeft de aanbevelingen overgenomen en is bezig met de uitvoering ervan. Op dit moment voert de inspectie - de Corona-maatregelen in acht nemend - veertien onderzoeken uit.
Starten met systeemgericht onderzoek
In 2020 ontwikkelde de IVD een werkwijze om met systeemgericht onderzoek te starten. Het doel is veiligheid bij de onderdelen te stimuleren en effecten van veiligheidsbeleid in de uitvoering te meten. De inspectie gaat daartoe in de vorm van pilots onderdelen bezoeken. Deze onderzoeken moeten een concreet resultaat en in samenhang een beeld opleveren van de ontwikkelingen op het gebied van veiligheidsmanagement binnen Defensie.
Interne en externe samenwerking
Naast continue organisatieverbeteringen is samenwerking met interne en externe partijen voor de IVD van belang. De interne toezichthouders van Defensie gaan nauwer met elkaar samenwerken om de samenhang en kwaliteit van het toezicht te versterken. Samen vormen zij inmiddels het Toezichtberaad Defensie, onder voorzitterschap van de Inspecteur-Generaal Veiligheid als coördinerend toezichthouder.
Extern is er samenwerking met de andere rijksinspecties om effectiever op te treden en ieders toezicht te verbeteren. Het onderwerp onafhankelijkheid staat hier hoog op de agenda. In 2020 stuurde de Inspectieraad twee brieven aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze gingen over de belangrijke rol die inspecties door hun onafhankelijkheid kunnen spelen om het publieke vertrouwen in de overheid als geheel te versterken. Om die onafhankelijkheid verder te versterken, is een wettelijke basis nodig, aldus de verzamelde inspecteurs-generaal.
IVD: toezicht op fysieke en sociale veiligheid bij Defensie
De Inspectie Veiligheid Defensie houdt toezicht op de fysieke en sociale veiligheid bij Defensie. Zij beoordeelt de werking van beleid en de uitvoering van regelgeving in de praktijk en onderzoekt ernstige voorvallen. Met haar toezicht wil de inspectie de veiligheidscultuur en het lerend vermogen van Defensie versterken.