16-10-2018 Breng alle informatie over schietinrichtingen bijeen en maak deze toegankelijk voor alle betrokkenen. Actualiseer daarnaast de voorschriften voor het gebruik en ontwerp van schietbanen en houdt deze up-to-date. Dit schrijft de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD), die de besluitvorming en communicatie bij het ministerie van Defensie over het gebruik van schietterrein Het Markiezaat in Bergen op Zoom heeft onderzocht. De aanleiding voor het onderzoek was bezorgdheid over hun gezondheid onder commando’s die de schietbaan gebruikten.
Begin 2018 besloot de Defensiestaf in Den Haag het gebruik van de schietinrichting te staken vanwege gezondheidsrisico’s. Onwetend van dit besluit schoten militairen van het Korps commandotroepen nog tot in oktober van dat jaar op deze baan. Toen het besluit wel bekend werd, leidde dit tot ongerustheid over de gezondheid.
De inspectie constateert dat het Haagse besluit van begin 2018 berustte op informatie die daarvoor niet bestemd was en niet meer actueel was. Zo was het in Den Haag niet bekend dat de schietinrichting in 2016 de afzuiginstallatie had vervangen op advies van het coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid (CEAG) van Defensie. Ook was niet bekend dat de commandant van het Korps Commandotroepen de maatregelen had verlengd, die hij eerder tijdelijk had genomen om de blootstelling aan schietgassen te beperken. Met het oog op deze feiten acht de IVD het niet waarschijnlijk dat medewerkers na juli 2016 tijdens schietoefeningen structureel zijn blootgesteld aan te hoge concentraties schietgassen. Defensie gebruikt de schietinrichting Het Markiezaat sinds oktober 2018 niet meer.
Informatie op één toegankelijke plek
Om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen, moet alle informatie over schietinrichtingen op één plek bijeen worden gebracht en toegankelijk worden gemaakt voor alle betrokkenen. Ook moet Defensie de voorschriften voor het gebruik van schietinrichtingen actualiseren en up-to-date houden.
Achtergrond
Op 6 oktober 2018 kwam in het nieuws dat de schietinrichting Het Markiezaat nog werd gebruikt door commando’s, ondanks het advies deze baan niet meer te gebruiken. Medewerkers geven aan zich zorgen te maken of ze zijn blootgesteld aan giftige gassen tijdens schietoefeningen op Het Markiezaat. Volgens Defensie is er sprake van een interne communicatiefout. Op 9 oktober gaf de staatssecretaris in het vragenuur aan dat de IVD onderzoek gaat doen naar de besluitvorming en communicatie over schietinrichting Het Markiezaat.
Onderzoek
De Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) heeft onderzocht hoe de besluitvorming en communicatie bij Defensie over het gebruik van schietterrein Het Markiezaat is verlopen. De IVD reconstrueerde de gang van zaken door documenten te bestuderen en betrokkenen te interviewen. Op basis van deze reconstructie deed de inspectie aanbevelingen waarmee Defensie haar interne procedures, en daarmee de veiligheid van haar personeel, kan verbeteren. Het onderzoek startte op 15 oktober 2018. De rapportage en aanbevelingen zijn aangeboden aan de minister, die ze aan de Tweede Kamer aanbood.
IVD: toezicht op fysieke en sociale veiligheid bij Defensie
De Inspectie Veiligheid Defensie houdt toezicht op de fysieke en sociale veiligheid bij Defensie. Zij beoordeelt de werking van beleid en de uitvoering van regelgeving in de praktijk en onderzoekt ernstige voorvallen. Met haar toezicht wil de inspectie de veiligheidscultuur en het lerend vermogen van Defensie versterken.